Cha mẹ giáo dục giới tính cho con bằng cách nào?

Xã hội hiện nay, đặt ra nhiều vấn đề mà trước đây chưa đề cập đến. Trước thực tế, tỷ lệ phá thai vị thành niên và tỷ lệ lây nhiễm HIV/AIDS ngày càng gia tăng, những nhà giáo dục và các lực lượng xã hội khác đã thấy cần phải tiến hành giáo dục giới tính, sức khỏe sinh sản cho thế hệ trẻ. Trong đó, gia đình có vai trò quan trọng trong việc giáo dục giới tính cho con, vậy cha mẹ giáo dục giới tính cho con bằng cách nào?

Thư nhất cần tác động trực tiếp đến nhận thức của con: Cha mẹ cần cung cấp sách báo để con tự tìm hiểu những thông tin cần thiết về những đặc điểm tâm sinh lý của tuổi dậy thì ở nam và nữ, về cơ chế của thụ thai và nguyên nhân gây ra các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục, về tác hại của phá thai vị thành niên và các ví dụ sinh động về các tình huống dễ đưa con đến hành động sai lầm về phương diện quan hệ tình dục, về hậu quả của những hành động thiếu trách nhiệm, quan hệ tình dục không an toàn…

Bên cạnh đó, cha mẹ cần sẵn sàng giảng giải phân tích những điều con chưa hiểu, hoặc chưa biết một cách kịp thời. Đồng thời, với việc chủ động cung cấp sách báo và những thông tin cần thiết cho con, cha mẹ cần kiểm soát những nguồn sách báo, băng hình không lành mạnh tác động đến con.

Ảnh: Minh họa

Thứ hai: Tác động đến thái độ  và hình thành kỹ năng ứng xử trong quan hệ với người khác giới: Cha mẹ cần phải nêu tấm gương đẹp về hình mẫu quan hệ giữa hai giới cho con như: Chung thủy, tôn trọng lẫn nhau có trách nhiệm cao với nhau. Một điều hết sức quan trọng đó là tuyệt đối tránh không để con cái thấy được những quan hệ vợ chồng thầm kín. Bởi vì sự vô ý, thiếu thận trọng của bố mẹ sẽ dẫn đến sự hoang mang tò mò có hại cho trẻ. Cha mẹ cần chủ động tâm tình, trao đổi tư vấn cho con về:

- Các vấn đề liên quan đến các hiện tượng sinh lý

- Các nguyên tắc ứng xử giữa những người khác giới

- Các tình huống thường gặp có thể bị xâm hại tình dục.

- Hậu quả của quan hệ tình dục thiếu suy nghĩ và thiếu trách nhiệm.

Muốn trò chuyện được với con về những vấn đề như vậy, cha mẹ phải cởi mở, gần gũi, và đặt mình như người bạn lớn tuổi của con. Để những cuộc trò chuyện giữa cha mẹ và con cái về vấn đề giới tính có hiệu quả, cha mẹ phải có tâm thế tự tin, tình cảm gần gũi và chân thành, thể hiện rõ sự thiện ý, quan tâm, nhằm tạo ra ở trẻ thái độ tin cậy, cởi mở.

Đặt ra những yêu cầu cho con thường hướng vào giáo dục và rèn luyện các phẩm chất giới tính, hình thành lối sống trong quan hệ với người khác giới. Khi đặt yêu cầu đối với con, cha mẹ cần chú ý đến thái độ của mình sao cho thể hiện được thiện chí mong muốn điều tốt đẹp cho con, mức độ  yêu cầu không quá khắt khe, tính chất của yêu cầu phải phù hợp với xu thế tiến bộ thời đại trên cơ sở giữ gìn giá trị truyền thống. Cha mẹ cũng cần kịp thời khen ngợi để khuyến khích những hành vi đẹp, đồng thời góp ý cho con quan niệm và hành vi không đúng.

Thứ ba là tổ chức cuộc sống gia đình sao cho có tác dụng giáo dục giới tính cho con:

Tận dụng các tình huống trong cuộc sống và tạo ra các tình huống để giáo dục giới tính cho con.

Tổ chức cuộc sống gia đình sao cho phát huy khả năng giáo dục giới tính của gia đình và khắc phục những ham muốn tình dục sớm ở con như: cách ăn mặc của cha mẹ, con trai, con gái trong gia đình và khi đi ra ngoài cần phải lịch sử, đàng hoàng. Nơi ngủ của cha mẹ, con gái, nơi thay quần áo..kín đáo và an toàn. Chế độ sinh hoạt của con bao gồm thời gian và năng lượng cho các dạng hoạt động học tập, lao động, vui chơi, giải trí cần hài hòa giúp giải tỏa nhu cầu tình dục và hạn chế hành vi tính dục không kiểm soát được ở con. Trong đó, cần coi trọng tổ chức các hoạt động lành mạnh dựa trên hứng thú của con như: hoạt động thể dục, thể thao, văn hóa nghệ thuật…cách ứng xử giữa các thành viên với tư cách là đại diện của giới nam hay giới nữ trong gia đình là yếu tố quan trọng trong giáo dục giới tính cho con.

Thứ tư là về quản lý con: cha mẹ cần có các biện pháp quản lý con chặt chẽ và ngăn ngừa con tiếp xúc với các loại văn hóa phẩm đồi trụy. Nhưng cha mẹ có thể tạo điều kiện giúp con tìm hiểu những tài liệu có nội dung về sự phát triển giới tính hay sức khỏe sinh sản. Ở tuổi dậy thì, con có thể dành nhiều thời gian cho bạn bè, quan tâm nhiều hơn đến mối quan hệ khác giới khiến cha mẹ có thể lo lắng. Sự tiếp xúc giữa hai giới trong giai đoạn này rất cần thiết cho sự phát triển cả hai giới. Cha mẹ không nên khắt khe độc đoán như cấm đoán, nếu càng bị cấm con càng rơi vào quan hệ nguy hiểm không kiểm soát được. Khi con bước vào tuổi dậy thì, cha mẹ tránh những tình huống chỉ có con và người bạn mà con có tình cảm với nhau như: Đi chơi riêng, hoặc ở nhà không có người lớn ở nhà. Chủ động phối hợp với giáo viên, bạn bè của con và những người sống xung quanh đề hình thành và củng cố những hiểu biết và kỹ năng ứng xử đúng hoặc  ngăn ngừa những diễn biến xấu.

Giáo dục giới tính là vấn đề hết sức tế nhị, và là trách nhiệm của gia đình, gia đình với đặc thù của mình có tiềm năng rất lớn trong việc giáo dục nói chung và giải quyết vấn đề giáo dục giới tính nói riêng./.

Cao Thị Nhung

Trung tâm Dân số-KHHGĐ